Dissociatie betekent het ervaren van een verlaagd bewustzijn. Deze dissociatieve reactie kan optreden door verschillende redenen: hevige en langdurige stress, het meemaken van een traumatische gebeurtenis, chronisch slaaptekort en angstklachten. Dissociatie is een sterk beschermingsmechanisme van binnenuit waarmee bepaalde hersenfuncties zoals bewustzijn, geheugen en waarneming worden uitgeschakeld of verstoord. Wanneer je in een dreigende situatie niet in staat bent om te vechten of vluchten, is dissociatie een manier om je bewustzijn te verlagen en de realiteit niet volledig mee te krijgen. Jouw hersenen zijn dan niet in staat om té veel negatieve prikkels te verwerken, waardoor (onbewuste) zelfbescherming optreedt vanuit je lichaam. Hiermee word je eigenlijk door jezelf beschermt voor nare en pijnlijke herinneringen of gevoelens. Dit klinkt in principe prettig, 'beschermt worden', maar is dit wel zo prettig?
Dissociatie wordt door veel mensen als angstaanjagend en belemmerend ervaren
Naast het feit dat dissociatie dienst als zelfbescherming, kan dit nogal eng zijn om te ervaren en ook een sterke beperkende rol hebben tijdens het dagelijkse leven. Dissociatie kan leiden tot catastrofale gedachten: 'ik word gek, ik verlies de controle, ik blijf voor altijd dissociëren'. Dit zijn gedachten waar we opnieuw bang van worden, waardoor er een vicieuze cirkel ontstaat. Daarnaast kunnen deze klachten zorgen voor vermijdingsgedrag. Je durft niet meer de deur uit, of juist niet meer alleen te zijn met je eigen gedachten.
Verschillende soorten dissociatieve klachten en stoornissen:
- Depersonalisatie(stoornis): het voelt alsof jouw eigen gedachten, gevoelens en bijvoorbeeld jouw eigen lichaamsdelen niet van jezelf zijn. Mensen met deze klachten kijken soms met een afstand naar zichzelf en ervaren de wereld niet vanuit hun eigen ogen.
- Derealisatie(stoornis): de wereld om je heen (inclusief andere mensen) voelt vreemd aan. De omgeving wordt als onecht en wazig ervaren, waarbij ook visuele vervormingen kunnen plaatsvinden.
- Dissociatieve fugue: er is sprake van geheugenverlies, waarbij soms ook verandering van identiteit zonder zich bewust te zijn van het geheugenverlies. Dit kan erg spannend zijn, omdat mensen zich soms ineens uren of dagenlang op een andere plek bevinden; zonder dat ze weten hoe ze hier terecht zijn gekomen.
- Dissociatieve identiteitsstoornis (DIS): er zijn meerdere identiteiten in één persoon aanwezig, dit ontstaat in veel gevallen na vroegkinderlijk, complex en langdurig trauma.
- Dissociatieve amnesie: er treedt geheugenverlies op gedurende een tijdelijke periode.
Reactie plaatsen
Reacties